Zorg om de jeugdzorg
Adriaen van Ostade – Interior with drinking figures and crying children (1634), Museum of Fine Arts, Houston
Uithuisplaatsing van kinderen is een zeer ingrijpende maatregel die alleen kan worden toegepast als een kind ernstig in zijn ontwikkeling wordt bedreigd en daar met hulp binnen het gezin geen einde aan kan worden gemaakt. Na een stage bij de kinderrechter in 1985 kwam ik voor het eerst weer in aanraking met dit thema toen een aantal Rotterdamse jeugdrechtadvocaten me vroegen om samen een congres te organiseren naar aanleiding van een brandbrief die ze in december 2008 hadden rondgestuurd. Daarin signaleerden ze dat de uithuisplaatsing niet langer als uiterste maatregel werd toegepast en de rechter teveel afging op de rapportage van de gezinsvoogd die het gezin vaak nauwelijks kende. Kinderen werden soms op traumatiserende wijze uit huis gehaald, met de politie en zonder voorafgaand overleg met de ouders terwijl er vervolgens geen passende plek voor ze bleek te zijn. Uit de overstelpende hoeveelheid reacties uit het land bleek dat deze ervaringen breed werden gedeeld.
Met een groepje zeer bevlogen jeugdrechtadvocaten, raadsmedewerkers en een jurist van Bureau Jeugdzorg kwam op 24 april 2009 het congres ‘Zorg om de Jeugdzorg’ tot stand waar ruim 500 professionals uit het hele land aan deelnamen. Kinderrechters, advocaten, medewerkers van Bureau Jeugdzorg en van de Raad voor de Kinderbescherming met elkaar in debat en ook het publiek leverde een actieve bijdrage. Met Marjolein Rietbergen en Katja Logtenberg stelde ik vervolgens een congresboek samen met daarin de brandbrief, de reactie daarop van de minister van Jeugd en Gezin, de lezingen en debatten, een analyse van een onder de deelnemers gehouden enquête en een groot aantal verhalen uit de praktijk, van jongeren, rechters, advocaten, gezinsvoogden en raadsmedewerkers. Tot slot wordt aandacht besteed aan de ontwikkelingen die door de verschillende betrokken partijen in gang zijn gezet om de gesignaleerde problemen aan te pakken.